آداب و رسوم مراسم عقد در محضر
مراسم عقدکنان یکی از مراحل ازدواج جوانان ایرانی است که بعد از خواستگاری رسمی و قرار و مدارهای بله برون اجرا می‌شود. این مراسم شیرین و دلنشین، برای زوجین بسیار خاطره انگیز می‌باشد. تا جایی که اکثر ما خاطرات آن روز بیاد ماندنی را از زبان پدربزرگ و مادربزرگ هایمان بسیار شنیده ایم. جشن عقد نیز مانند همه جشن‌ها و سایر مراسمات عروسی، دارای رسم و رسومات خاص خود است که بایستی خانواده‌ها به آن توجه داشته باشند و تا حدی آداب و رسوم عقد در محضر آن را رعایت کنند.
خلاصه آنچه که در این مطلب میخوانید :
با توجه به اینکه اکثریت خانواده‌ها خود برای برگزاری چنین مراسماتی اطلاعاتی نسبی دارند ولی باز در این میان همه ما خواهان برگزاری یک مراسم عالی بدون کم و کاست هستیم. برای محقق شدن چنین امری باید دست به دامن بزرگان با تجربه فامیل و اقوام شویم که تجاربشان با برگزاری مراسم های امروزی زیاد همخوانی ندارد. یا باید با دوست و آشناهای تازه مزدوج شده مشورت کنیم که باز شاید نتوانند جوابگوی نیازهای ما باشند.
ما در این مقاله ریز و درشت هرچه که در مورد عقد کردن و آداب و رسوم مربوط به آن را که باید بدانید، برای شما گردآوری کرده‌ایم. در ادامه مطلب پاسخ همه سوالات شما را در رابطه با چند و چون عقد کنان و اطلاعات مربوط به آن را در اختیار شما قرار خواهیم داد.
نحوه برگزاری مراسم عقد در محضر و نکاتی در رابطه با آن
در بیشتر خانواده‌ها و اقوام مختلف ایرانی، مراسم عقد را در تاریخی که از پیش تعیین شده برگزار میکنند. تاریخ روز عقد معمولاً در جشن بله برون انتخاب می‌شود. اگر خواستار برگزاری مراسم عقد در روزهای مقارن با اعیاد مذهبی و ملی هستید باید حداقل یک ماه پیش‌تر محضر خانه مورد نظر را رزرو کنید. قدم بعدی انتخاب تعداد میهمانان حاظر در محفل عقدتان است؛ بزرگان هر دو خانواده حضور داشته باشند کافی است.
لازم نیست همه بچه‌ها و نزدیکان جوانتر را دعوت کنید. به خاطر داشته باشید که دفترخانه را از تعداد میهمانان مطلع کنید. سعی کنید ساعت مقرر به محضر مراجعه کنید و رأس ساعت در آنجا حضور داشته باشید تا در مکان مدنظر ازدحام و بی نظمی ایجاد نشود.
برای هزینه‌های عقد در محضر نیز باید بدانید که محضرهای عقد نرخ‌های از قبل تعیین شده‌ای دریافت میکنند. البته با توجه به خدمات اضافه‌ای چون اتاق عقد مجزا، سفره عقد، پذیرایی از میهمانان شما، عکاسی و فیلمبرداری، شام و غیره، هزینه‌های آن متغیر خواهد بود. در همین رابطه ” هزینه عقد در محضر ” را ببینید
هماهنگی با عکاس و فیلمبردار
از اولین نکته هایی که باید به ان توجه کنبد، هماهنگ کردن با بهترین عکاس و فیلمبردار مراسم عقد است. بی توجهی به این نکته میتواند شما را تا اخر عمر پشیمان کند. خیلی از افراد با دادن دوربین دست دوست و آشنایان خود میخواهند قد عکاسی و فیلمبرداری مراسم عقد خود را بزنند. اما ما به شما توصیه میکنیم که این کار نکنید. یک ناشی گری کوچک میتواند تا آخر شما را پشیمان کند.
مدارک مورد نیاز برای محضر ازدواج و سالن عقد
یکی از نکته هایی که برای عقد محضری که باید به آن توجه داشته باشید آماده کردن مدارک لازم برای عقد و رزرو یک سالن عقد خوب است. قبل از رزرواسیون سالن عقد، به دسترسی آسان و نزدیک بودن آن به محل زندگی خودتان و امکانات اولیه محضر دقت کنید. بعد از مراجعه و رزرو کردن محضر، فرم لازم برای مراجعه به مرکز بهداشت را جهت انجام آزمایشات قبل از ازدواج دریافت کنید.
معمولاً پشت برگه نشانی آزمایشگاه‌های نزدیک درج شده است. یادتان باشداز لحظه دریافت فرم تا سی روز وقت دارید تاییدیه های مربوطه را دریافت کنید. البته این مراحل نسبت به دوندگی‌های آن زیاد نگران کننده و پیچیده نیست. بعد از نتیجه آزمایشات و گذارندن جلسات مشاوره، مدارک برای ارائه به دفتر خانه مذکور آماده خواهد شد. بهتر است حداقل دو هفته زودتر برای آزمایش اقدام کنید تا در صورت کم خونی و مشکلاتی از این قبیل، مجبور به تغییر تاریخ برگزاری عقد تان نشوید.
لازم به ذکر است که آزمایش قبل از ازدواج شامل آزمایش خون، ادرار و ژنتیک است که همانند سایر آزمایشات دیگر انجام می‌شود. برای آزمایش ازدواج لازم نیست ناشتا باشید فقط از ۷۲ ساعت قبل از آزمایش از مصرف داروهای کدئین دار اجتناب کنید. قبل از مهر کردن برگه در مرکز بهداشت، برای عروس واکسن کزاز نیز تزریق می‌شود. برای داماد هم در صورتیکه ده سال از خدمت سربازی نگذشته باشد ضروری نیست و تزریق نخواهد شد. بعد از آزمایشات ذکر شده؛ طی چند نوبت جلسات مشاوره که در مباحث روانشناسی، دینی، حقوقی و زناشویی برگزار می‌شوند به پایان خواهند رسید و مدارک مهر شده را تحویل دفترخانه مدنظر قرار دهید.
مدارک مورد نیاز برای محضر شامل اصل شناسنامه زوجین و فتوکپی آن، کارت ملی زوجین با فتوکپی ، عکس ۳*۴ ، برگ جواب آزمایشگاه مبنی بر جوابیه آزمایشات ازدواج (شامل آزمایش اعتیاد، ایدز، تالاسمی، بیماری‌های مقاربتی و …) فراموش نکنید که جوابیه آزمایشات یک ماه اعتبار دارد.
در صورتی که عروس ازدواج اولش می‌باشد شناسنامه یا کارت ملی پدر عروس نیز الزامی است. اگر پدر عروس در قید حیات نیست برگه فوت آن به علاوه شناسنامه جد پدری ارائه می‌گردد. لازم به ذکر است که حضور پدر یا جد پدری برای ازدواج دختران دوشیزه ضروری می‌باشد. یا اینکه وکالت نامه رسمی به دفتر ثبت ازدواج داده خواهد شد. در صورتی که عروس ازدواج دومش می‌باشد، باید سند طلاق یا گواهی فوت ارائه دهد. و حضور داشتن سه نفر مرد بالغ و عاقل به همراه شناسنامه و کارت ملی آنان به‌عنوان شهود عقد.
لیست خرید و کارهای مراسم عقد
برای رسیدگی به همه کارهای روز عقد و وظایف مربوط به آن، از قبل کامل برنامه‌ریزی کنید. و حساب و کتاب همه جزئیات را در دست داشته باشید تا بهترین روز خودتان را آرمانی و به بهترین شکل به پایان برسانید. از قبل بودجه‌ای برای تهیه ملزومات تعیین کنید و با توجه به آن خریدهای خود را انجام دهید. برای خرید عقد؛ عروس و داماد خودشان با هم به بازار می‌روند. البته گاهی مادرها نیز آنان را همراهی خواهند کرد.
لیست مهم‌ترین خریدهایی که باید برای عقدکنان در محضر تهیه کنید بدین شکل می‌باشد:
- لباس مناسب عروس و داماد برای عقد
- حلقه ازدواج
- استند حلقه
- انتخاب و تزیینات سفره عقد
- آینه و شمعدان عروس؛ که طبق توصیه بزرگ‌ترها باید برای هر عروس و دامادی اختصاصی باشد.
- گیفت عقد
- جام عسل
- کله قند های کوچک تزیین شده
- دسته گل عروس
- نقل و نبات
- شیرینی برای پذیرایی
- شیرینی برای محضر دار
کارهایی که قبل از جشن حتماً باید انجام شده باشه و هماهنگ کنید شامل:
رزرو محضر خانه عقد درخور و مناسب با بودجه و معیارهای شما.
نزدیکترین دفتر ازدواج به مکان زندگی یکی از خانواده‌ها را انتخاب کنید که امکانات و شرایط ویژه شما را داشته باشد.
عکاس و فیلمبردار
برای ماندگار کردن چنین روز میمون و مبارکی حتماً با آتلیه و فیلمبرداری خوش ذوق هماهنگ کنید و این رویداد شگفت انگیز را برای همیشه به ثبت برسانید.
کادو سر عقد محضری
کادوی سر عقد توسط خانواده‌ها به عروس و داماد اهدا می‌شود. در این هنگام توسط بزرگان هدایایی چون طلا و سکه به عروس و داماد تقدیم می‌شود. مادر عروس به دست داماد ساعتی شیک در حد توان خود می‌بندد. مادر داماد نیز نیم ست یا گردن‌بند و گوشواره طلا هدیه می‌دهد. خواهر و برادران عروس و داماد پول یا سکه طلا یا طلای سبک مانند انگشتر و زنجیر هدیه میکنند.
هدیه و کادو تزیین شده جهت عقد در محضر
زیر لفظی عروس هم که بعد از جاری کردن خطبه سوم برای بله گرفتن از عروس باید داده شود توسط مادر داماد به عروس اهدا خواهد شد. بزرگان حاضر در مراسم عقد همچون عمه و خاله و دایی و عموها نیز هدیه‌ای در خور توان خود تهیه خواهند کرد. چرا که اکثراً دعوت کردن شخصی به منزله این است که توقع هدیه‌ای از جانب او نیز می‌رود!
برای اینکه در این شرایط و اوضاع اقتصادی کشورمان به میهمانان و خانواده‌ها فشاری وارد نشود سعی کنید قبل از مراسم جهت تهیه کردن هدایا هماهنگی داشته باشید. و در صورت امکان هدیه درخواستی خود را مطرح کنید تا آنها را نیز از سردرگمی رها کنید. کادو های دریافتی روز عقد نیز به عروس و داماد اختصاص دارد و خرج زندگی مشترک آنان خواهد شد.
آداب و رسوم و ظایف خانواده ها در عقد در محضر
در سال‌های اخیر به دلیل تفکیک نکردن وظایف هر یک از خانواده‌ها در شب خواستگاری و نامزدی می‌توان گفت بسیاری از جشن‌ها و مراسم‌های عقد و بله بران دیده شده است که فاقد نظمکافی در اجرا و برگزاری آن ها توسط خانواده‌ها بوده‌اند.
در حقیقت باید گفت که عروس و داماد و در کل زوج‌های جوان تجربه کافی در خصوص برگزاری چنین جشن‌های سنتی ندارند این وظیفه بر عهده خانواده ها است که باید برای برگزاری یک مراسم عقد و جشن عروسی تفکیک درستی از وظایف خود داشته باشند.
در واقع این تفکیک وظایف اگر به درستی صورت پذیرد باعث می‌شود که هر دو خانواده و همچنین عروس و داماد تجربه‌ی خوبی در برگزاری مراسم عروسی و عقد و همینطور بله بران به دست بیاورند. تفکیک درست وظایف همچنین باعث می‌شود که جشن عقد و عروسی در محضر عقد و یا سالن عقد به خوبی برگزار و در ذهن‌ها به زیبایی به باقی بماند.
در رابطه با چنین پرسشی که هزینه‌ها و شام عقد بر روی گردن چه کسی می‌باشد چند پاسخ ارائه داده‌ایم.
معمولاً از دیرباز تاکنون سنت بدین گونه بوده است که هزینه کل تشریفات عقد و شام عقد بر عهده خانواده عروس می‌باشد و هزینه عروسی بر عهده خانواده داماد.
طبق برخی رسومات دیگر، مخارج برگزاری عقد را خانواده عروس برعهده می‌گیرند و تهیه گل و شیرینی هم به عهده داماد می‌باشد. در بعضی از مناطق کشورمان هم، تهیه شام و میوه با خانواده داماد است و با خود به منزل پدر عروس می‌آورند. بعضی از اقوام هم رسم دارند که هر کدام از خانواده‌های عروس و داماد برای فامیل های خودشان مراسم عقد و نامزدی جدا گانه می‌گیرند.
ولی غالباً بعد از خطبه عقد و پایان مراسم، شام یا نهار با خانواده عروس است. هرچند که کل این موضوعات به توافقات قبلی خانواده‌ها بستگی دارد. باید در مجلس بله برون در مورد نحوه برگزاری عقدکنان و سنتها و رسومات قومی مربوط به آن و مسئولیت‌های هر کدام از خانواده‌ها به توافق برسید و کام همدیگر را برای موضوعاتی از این قبیل تلخ نکنید و خاطره شیرین این روز رویایی را در ذهن‌ها ماندگار کنید.
آداب و رسوم قند ساییدن روی سر عروس داماد
در حضور بزرگان و خانواده‌ها هنگام جاری کردن صیغه عقد، روی سر عروس و داماد قند‌های از پیش تزیین شده ساییده می‌شود.
توری تزیین شده را خانم‌های جوانتر به دست می‌گیرند و کله قند های تزیینی هم توسط خانمی جوان و ترجیحاً مجرد ساییده می‌شوند. فرقی نمی‌کند از کدام خانواده باشند ولی معمولاً زیر لفظی گفتن و عروس رفته گل بچینه توسط خواهر عروس یا خانمی از خانواده عروس گفته خواهد شد! بنا بر دلایل سنتی و خرافه، زنهای مطلقه و بیوه را به پشت سر عروس و داماد راه نمی‌دهند و اغلب به مراسم نیز دعوت نخواهند شد که البته این موضوع از بطن اشتباه و خرافه می‌باشد.
ایده‌هایی برای مراسم عقد در دفتر ازدواج و محضر
در پایان مراسم عقد در دفتر ازدواج و هنگام تبریکات خانواده و نزدیکان؛ به رسم یادبود هدایایی به آنها تقدیم کنید. با سلیقه خودتان و وسایل دم دستی گیفت هایی را به شکل گل، جعبه، جا سوییچی، قاب عکس برای میهمانان تهیه کنید و به عنوان یادبود نثار آنان کنید.
برای آرایش عروس نیازی به انتخاب میکاپ غلیظ ندارید؛ یک آرایش ساده و یکدست که ظاهر شما را زیباتر و شاداب تر نشان دهد کافی است. اگر خودتان در آرایش کردن مهارت ندارید از دو هفته قبل آرایشگاه خوبی که در کار خود حرفه‌ای هستند را رزرو کنید. به داماد بگویید که روز عقد حتماً با دسته گل بیاید آرایشگاه دنبالتان! چراکه بعضی از خانواده‌ها فکر میکنند هر کدام از خانواده‌ها و عروس و داماد باید جداگانه به محضر بروند. در انتخاب لباس عقد وسواس به خرج ندهید چونکه برای عقد محضری، کت و شلوار و لباس های رسمی مناسب هستند.
برای رنگ لباس میتوانید از رنگ‌هایی نظیر سفید، شیری، لیمویی، صورتی، فیروزه‌ای یا رنگ‌های آرامی از این دست را انتخاب کنید. برای سفره عقد، از قبل با محضری که رزرو کرده‌اید هماهنگی ایجاد کنید و از روی آلبومهایی که تمامی محضر داران و سالن‌های مجالس دارند، سفره عقدی مناسب با رویاها و معیارهای خودتان انتخاب کنید. تنوع سفره عقد معمولاً در تم آن و ظروف به کار برده شده در سفره است. ب
دانید که هزینه و مدل سفره عقد کاملاً به بودجه شما بستگی دارد. البته هر چه که گل آرایی و شمع آرایی سفره بیشتر باشد هزینه آن نیز بیشتر خواهد شد. اگر خواستار پهن کردن سفره عقد خودتان هستید از قبل با سالن عقد هماهنگ کنید.
دعای قبل از خطبه عقد
سنت است برای میمنت و مبارکی قبل از جاری شدن صیغه عقد دعا و اذکاری توسط عروس و داماد خوانده می‌شود که در ادامه آورده شده است.
إن الحمدلله نحمده و نستعینه و نستغفره و نعوذ به من شرور أنفسنا و من سیئات أعمالنا. من یهده الله فلا مضل له و من یضلل الله فلا هادی له وأشهد أن لا إله إلا الله وحده لا شریک له وأشهد أن محمدا عبده ورسوله». در این دعا زوجین بعد از حمد و ستایش خدا، از خداوند طلب راهنمایی و کمک می کنند. و اینکه خدا آنها را برای دوری از گناه و اعمال زشت، یاری کند و آنها را از گمراهی برهاند، در نهایت با شهادت بر یگانگی خدا و یکتاپرستی ، و شهادت بر پیامبر او حضرت محمد (ص) فرستاده و بنده اوست، دعای خود را به اتمام می رسانند.
انجام عقد در محضر
خطبه عقد توسط عاقد در محضر و در حضور مهمانان در سکوتی کامل جاری می‌شود. بعد از امضا کردن تعهدات مشترک، عروس و داماد حلقه ها را در انگشتان یکدیگر جای می‌دهند و با عسل کام هم را شیرین میکنند. پس از آن نوبت به هدیه خانواده داماد می‌رسد.؛ در واقع در رابطه با این موضوع به روشنی و مفصل در ابتدای مقاله و همچنین دیگر مقاله‌های تالارکده به آن پرداختیم که می‌توان یکی از مهم‌ترین نکته‌های برگزاری مراسم عقد و عروسی به شمار می‌رود و همینطور عروس و دامادها و در کل زوج‌های جوان باید توجه ویژه‌ای به آن داشته باشند و آن را به خوبی در نظر داشته باشند. خانواده عروس نیز به دنبال آنها هدیه خود را به داماد و عروس اهدا میکنند. در همین هنگام اقوام و آشنایان هر دو طرف نیز کادو های خودشان را تقدیم عروس و داماد خواهند کرد.
شاد و خوشبخت و کامروا باشید.
منبع: تالارکده